Tippmix Hu Mobil
Ha csak második jelentését vesszük figyelembe, akkor is világossá válik: a lényeg az, hogy valamilyen kapcsolatban álló felek egy általuk kialakított jelrendszerrel képesek egy- mással valamit közölni, s ily módon befolyásolni egymás viselkedését. A jel ebben a folyamatban bármi lehet, ami nemcsak önmagával azonos, hanem még valamire utal. – "Jel az, ami az érzékelésnek önmagát, a léleknek pedig önmagán kívül valami mást tár elébe" (Augustinus: Vallomások) – így eredetük alapján megkülönböztetjük: – a természetes jeleket, (pl. a füst a tűz jeleként), és a – mesterséges jeleket, (pl. a nyelvek, a jelképek). Az, hogy egy-egy jel mire utal, megegyezés kérdése. A jelekkel foglalkozó tudományág, a szemiotika fejlődése, kutatási eredményei nagyban elősegítették a nyelvi kommunikációs folyamat feltárását, leírását. 3. A nyelvészetben a kommunikációs folyamat tényezőinek meghatározása – Jakobson nevéhez kötődik. Rendszerében 6 tényezőt különített el: a feladót, a címzettet, az üzenetet, a kódot, a kontextust és a kontaktust: 1.
1. kommunikációs folyamat tényezői és funkciói A kommunikáció szó latin eredetű. A communicare ige jelentése: közössé tesz, a communicatio főnév amely közzététel, teljesítés, megadás, illetve a gondolat közlése a hallgatóval jelentésben használatos. Maga a kommunikáció tehát tájékoztatást, információk cseréjét jelenti valamilyen erre szolgáló eszköz segítségével. Kommunikációnak (közlésfolyamatnak) nevezzük bármely jelrendszernek, elsősorban a nyelvnek, az emberi érintkezésben való szándékos és kölcsönös felhasználását. A jó kommunikációs készség és a helyes, igényes nyelvhasználat a társadalmi érvényesülés alapja. Az Idegen szavak és kifejezések szótárában a kommunikáció négy jelentését találjuk: 1. tájékoztatás, (hír)közlés; 2. hírinformációk közlése vagy cseréje valamilyen erre szolgáló eszköz, illetve jelrendszer (nyelv, gesztus stb. ) útján; 3. ritkán: közlemény; 4. régiesen: összeköttetés, közlekedés, érintkezés. 2. A kommunikáció értelme, használati köre – nagyon gyakran leszűkül a nyelvi kommunikáció fogalmára.
Beszédhelyzet vagy szituáció a kommunikációs közeg, amelyben a közlemény megkapja a maga teljes jelentését, mindazon tényezőket értjük rajta, amelyek hatással vannak a közlés lefolyására. A kommunikáció funkciói Alapvető funkciók: 1) Tájékoztató funkció Információátadás, vélemény vagy gondolatközlés egy adott dologról, a valóságról. Pl. : Az iskolában a tanítás 8 órakor kezdődik. 2) Érzelemkifejező funkció Az én, a személyiség megnyilvánulása, érzéseink, vágyaink megfogalmazása Pl. : szeretlek, gyűlöllek, szeretnék nem gondolni semmire 3) Felszólító funkció A hallgató befolyásolására való törekvés Pl. : kérés, felszólítás, kívánság Másodlagos, kiegészítő funkciók: Kapcsolatfenntartó funkció A köszönések, a társalgást bevezető és fenntartó formulák Pl. : Szép időnk van, ugye? Értelmező vagy metanyelvi funkció A nyelvi megformálásra, vagyis magára a nyelvre tesszük fel a kérdést Pl. : Hogy is fejezzem ki magam? Hogy is mondjam? Esztétikai vagy művészi funkció Amikor az üzenet nyelve művészi megformáltságú Pl.
Alapvető fogalmak Kommunikáció: Bármely jelrendszernek az emberi érintkezésben való kölcsönös felhasználása. Pl: mimika, gesztusok, jelbeszéd Közlésfolyamat: A nyelvnek mint jelrendszernek az emberi érintkezésben való kölcsönös felhasználása. Információ: Egyoldalú tájékoztatás ill. tájékozódás. Visszajelzés nincs. Emberek közötti beszédet jelenti. Pl: újságot olvasás, rádió hallgatás, tv nézés A kommunikáció tényezői: A közlésfolyamat teljessége folyamatos vagy esetenként szerepcserét is feltételez, amikor a feladóból címzett, a vevőből pedig közlő válik. Bármelyik tényező hiánya sikertelenné teszi a kommunikációt. Az információ elindítója, adó ja vagy feladója, aki vagy ami beszél vagy közöl valamit. A címzett vagy vevő az, akinek az információt szánták A közvetítő közeg vagy csatorna, az információ továbbításának eszköze: levegő, telefondrót, elektromágneses hullám stb. A közlemény vagy üzenet, a továbbított információ tárgya Kód nak nevezzük azt a közleményt kifejező nyelvi vagy jelrendszer elemeit és szabályait, melyeket a résztvevők kölcsönösen ismernek.
: Hogy is fejezzem ki magam? Hogy is mondjam? 15) Esztétikai vagy művészi funkció Amikor az üzenet nyelve művészi megformáltságú Pl.
A verbális és a nem verbális kommunikáció Verbális kommunikáció A természetes emberi nyelven megvalósult közlés Nem verbális kommunikáció A viselkedés szabályozásához szükséges nem nyelvi jelek összessége, vagyis a testbeszéd. A verbális és nem verbális kommunikáció közös jellemzői Mindkettő közlésfolyamat, kommunikáció A nyelv- és a testbeszéd is jelrendszert alkot A gesztusoknak is van értelmezhető jelentésük A testbeszéd sem izolált gesztusokból, hanem gesztuscsoportokból, "mondatokból" áll.
– A poétikai funkciót az üzenet hordozza, amennyiben a nyelvi megformáltsággal esztétikai hatást is érünk el. A nyelvi kommunikáció Jakobson által leírt folyamata és funkciói a mindennapi használatban azonban nem választhatók így szét, s nem is működik ez a folyamat mindig ilyen egyértelműen. Többször megfigyelhetjük a szélsőséges hiányos kommunikáció eseteit is (pl. a névtelen levél feladója ismeretlen). 4. Összefoglalva: – A kommunikáció folyamata alatt a beszélő (feladó) továbbítani akar egy információt (üzenet) a hallgatónak (címzett). Közöttük létrejön valamilyen kapcsolat, ami befolyásolja az üzenet megformálását. A szöveg egy bizonyos kontextusban hangzik el. Az üzenet mindkét fél számára ismert nyelv vagy kód segítségével hangzik el. Az üzenetet mindig valamilyen közegben továbbítjuk. Ez lehet a levegő is. Előfordulhat, hogy valamilyen mesterséges eszközzel történik meg az információ csere. – A tömegkommunikáció széles befogadórétegnek szóló, egyirányú és közvetett kommunikációs forma.
Tippmix Hu Mobil, 2024